Toksoplazmoza w ciąży
Jesteś tutaj
Toksoplazmoza jest chorobą odzwierzęcą. W Polsce około połowa kobiet w wieku rozrodczym ma we krwi przeciwciała, które dowodzą przebycia zarażenia pierwotniakiem Toksoplazma gondii. Przyjmuje się, że u tych kobiet nie dochodzi do przejścia pierwotniaka od matki do płodu. Zagrożenie dla płodu występuje wtedy, gdy kobieta po raz pierwszy zaraża się Toksoplazmą podczas ciąży.
Powikłania zarażenia dla płodu:
- uszkodzenie siatkówki i naczyniówki z upośledzeniem widzenia
- zwapnienia śródmózgowe będące następstwem przebycia zapalenia mózgu
- wodogłowie, niedorozwój mózgu z widocznymi zaburzeniami rozwoju fizycznego i psychicznego
- mała masa urodzeniowa, wyniszczenie
Są to zatem bardzo poważne powikłania dla płodu, i dlatego pacjentki w ciąży są diagnozowane w kierunku tej infekcji już po pierwszej wizycie. W praktyce jedynie badanie krwi jest wskaźnikiem przebycia, nieprzebycia, lub świeżego pojawienia się infekcji. Przebieg choroby u ciężarnych jest zwykle bezobjawowy, ewentualnie mogą wystąpić objawy grypopodobne, i powiększenie się węzłów chłonnych potylicznych.
Jakie są skutki zarażenia?
Skutki zarażenia płodu zależą od okresu ciąży, kiedy doszło do infekcji u matki. Zarażenia w pierwszym trymestrze tylko w poniżej 10% powoduje przejście pierwotniaka przez łożysko na płód, ale jeśli tak się stanie, to uszkodzenia płodu są cięższe, natomiast jeśli zarażenie ciężarnej następuje w trzecim ( ostatnim ) trymestrze ciąży prawie zawsze dochodzi do zarażenia wrodzonego lecz ze znacznie łagodniejszymi skutkami dla płodu.
Działania profilaktyczne – unikanie zachowań ryzykownych
Najistotniejsze jest, aby jak najwcześniej w ciąży wykonać badania serologiczne wykrywające infekcję Toksoplazma gondii. Pacjentkom, które nie chorowały należy przedstawić zasady higieniczno -dietetyczne chroniące przed zarażeniem :
- nie spożywanie mięs surowych – tatar, carpaccio, nie próbowanie surowych farszy mięsnych, nie jedzenie mięs półsurowych – krwistych steków, befsztyków i in., wędlin półsurowych , wędzonych, suszonych
- zamrażanie mięsa przed spożyciem, ponieważ uszkadzamy w ten sposób formy zakaźne pasożyta
- używanie osobnych desek (najlepiej szklanych, które można myć w zmywarce, parzyć wrzątkiem ) i osobnych noży do obróbki mięsa oraz przeprowadzanie tego w rękawiczkach
- unikanie kontaktu i możliwości przeniesienia droga pokarmową na ciężarną, form zakaźnych pasożyta obecnych w kocich odchodach ( nieumyte owoce i warzywa, kocie kuwety, nieprzegotowana woda z otwartych zbiorników, gleba )
- bardzo dokładne mycie owoców i warzyw, które przeznaczone są do spożycia na surowo
- dokładne mycie rąk przed każdym posiłkiem i po każdym kontakcie z glebą kotami, surowym mięsem
- picie przegotowanej wody i przegotowanego mleka
- karmienie kotów pokarmem z puszek lub suchą karmą
- ochrona żywności i wody przed karaluchami i muchami przenoszącymi pasożyty mechanicznie
Wykrywanie i monitorowanie infekcji u płodu
Pomocne w wykrywaniu ewentualnych uszkodzeń płodu jest comiesięczne badanie USG pokazujące nieprawidłowości rozwojowe u płodu. Przez cały okres ciąży przeprowadza się badania serologiczne przeciwciał T. gondi u matki.
Ciężarne w każdym przypadku rozpoznania lub niemożności pewnego wykluczenia toksoplazmozy, musza mieć zastosowane leczenie antybiotykiem, które trwa nieprzerwanie do końca ciąży. W przypadku rozpoznania przejścia infekcji do płodu leczenia antybiotykiem jest zmieniane na bardziej agresywne leczenie przeciwpasożytnicze.
Po porodzie zabezpiecza się łożysko do badania parazytologicznego, pobiera się krew od noworodka i matki do badań serologicznych. Noworodek po urodzeniu jest wnikliwie diagnozowany i leczony w przypadku rozpoznania infekcji wrodzonej.
SKRÓCONA WERSJA VIDEO